Yenidoğan

Bebeğin dünyaya gelmesiyle yaşam koşullarına uyum sağlamaya çalıştığı ilk dört hafta yenidoğan dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemde bebek yoğun bir ilgiye ihtiyaç duyar. En önemli ihtiyacı ise beslenme ve uykudur.

Doğum Sonrası Yenidoğan Muayenesi

Yenidoğan muayenesi bebek doğduktan sonra birkaç dakika içinde yapılır. Yenidoğan değerlendirmesinde beş temel ölçüt mevcuttur:

Kas tonusu (Hareketliliği)
Kalp atımının varlığı ve ritmi
Refleks
Cilt rengi
Solunum hızı

Bu beş ölçütten her birine 0 ila 2 arasında bir puan verilir. Böylece yenidoğan için 10 üzerinden genel bir sağlık değerlendirmesi puanı ortaya çıkar. Bu uygulama Apgar testi olarak adlandırılır.⠀

7-10 arası test skoru bebeğin durumunun iyi-mükemmel olduğunu
4-6 arası orta seviyede olduğunu
4 ve altı skorlar ise yenidoğanın sağlık durumunun iyi olmadığını söyler. Bu durumda acil doktor müdahalesi gerekir. Ancak çoğu bebek genelde 7 ve 9 arasında bir puan alır.

Yenidoğan Bebeği Tanıyalım

Kolları bacakları kendine doğru çekiktir ve başını dik tutamaz.
Işığa reaksiyon verir ama çevresini henüz tam olarak göremez.
Anne ile temas etmeye ve sık sık emzirilmeye ihtiyaç duyar.
Günde ortalama 4-5 kez kaka yapar. Bu miktar daha fazla da olabilir. Normal bir durumdur.
Günde 20 saate kadar uyuyabilirler.
Bazı refleksleri kendini belli eder. Avuç içine dokunduğunuzda kavrar, yanağına dokunduğunuzda dönerek emmeye çalışır.

Yenidoğan Hastalıkları Nelerdir?

Yenidoğan Sarılığı: Yenidoğan sarılığı kanda bilirubin adı verilen bir maddenin yükselip özellikle gözün beyaz kısmında sararmaya neden olan bir hastalıktır. Hastalık ilerledikçe yüz ve vücudun diğer bölgelerinde de sararma görülür. Fark edildiği anda çocuk hekimine başvurulmalıdır.
Yenidoğan İshali: Bakteri, virüs veya parazitlerin sindirim sistemini olumsuz etkilemesi ile görülür. Bilindiği gibi yenidoğan döneminde bağışıklık sistemi oldukça zayıftır. Bu tür mikroorganizmalar bebeği kolaylıkla hasta edebilir. Su gibi cıvık ve kokulu ishal görülür.
Kolik: Sağlıklı bebeklerde sık aralıklarla, yoğun görülen ağlama ve huzursuzluk durumuna kolik adı verilir. Gaz sancısı olarak da tanımlanabilir. Kolik bebeğin 6 aylık olmasıyla zirve yapar. İlk 4 aydan sonra ise önemli ölçüde azalır.⠀
Pamukçuk: Bebeğin dilinin beyaz görünmesine yol açar. Anne sütü ya da mamayla beslenen bebeklerde görülen pamukçuk, bebeğin emme isteğinin azalmasına neden olur.
Konak: Yenidoğanın saçında, kaşında, kulak ve alnında pul pul döküntüler görülür.
Konjonktivit: Gözlerde çapaklanmanın ve kızarıklığın meydana gelmesidir.
İsilik: Yenidoğanın ter kanallarının tıkanması sonucunda meydana gelen bir çeşit cilt döküntüsüne verilen ortak isimdir. İsilik, terlemeden veya ateşli hastalıklardan sonra bebeklerde yaygın olarak görülür.
Fıtık: Yenidoğanda göbek fıtığı karnın orta kısmında, göbek deliğinin altında görülür. Nedeni bu bölgedeki kasların birleşmemesidir. Bebek ağlarken ya da öksürürken karnında şişlikler izlenebilir.

Yenidoğan Beslenmesi

Anne sütü bebeğin ilk 6 ayda tüm protein, yağ, karbonhidrat, su ve mineral ihtiyacını tek başına karşılar. Mama firmalarının ürettiği en sağlıklı besin dahi anne sütünün yerine geçemez. Anne sütü yenidoğanı hastalıklardan korur. Anne bebek arasında kurulan duygusal bağı güçlü kılar. Yenidoğanın mide hacmi doğumdan sonraki ilk üç günde ortalama 5-10 ml’dir. 1-2 hafta içinde ise 20-30 ml’ye çıkar. 1. ayın sonunda 60 ml ile 100 ml arasında değişir.

Yenidoğan bebekler sık sık anne sütüne ihtiyaç duyar. Günde ortalama 8-12 kez emzirilmelidirler.

Ne Zaman Doktora Gitmeli?

Yenidoğan, dünyaya geldikten iki gün sonra ilk doktor muayenesi yapılır. Bebek 4 haftalık olduğunda da rutin pediatrik muayene zamanı gelmiş demektir. Çocuk hekimi, bebeğin büyümesini ve gelişimini değerlendirecektir. İlk dozu doğumdan sonra yapılan Hepatit B aşısının ikinci dozu da bu ziyarette uygulanır.